THEMADAG
BODEM & BEMESTING IN DE PRAKTIJK
zondag 30 augustus 2009
Provinciaal Onderzoeks- en Voorlichtingscentrum voor Land- en Tuinbouw
Ieperseweg 87 – 8800 Rumbeke-Beitem
Inhoudsopgave 2
Inleiding 3
Programma 4
Kenniscentrum Bodem voor Land- en Tuinbouw 5
Proefveldbezoeken 6
Provinciaal Laboratorium (14) 35
Beurs – Deelnemende bedrijven (15-16) 40
POVLT – nuttige contacten 43
Inleiding
Geachte bezoeker,
We heten u van harte welkom op onze themadag “BODEM EN BEMESTING IN DE PRAKTIJK” georganiseerd vanuit het Kenniscentrum Bodem voor Land- en Tuinbouw binnen het POVLT.
Als belangrijk productiemiddel verdient de bodem de beste zorgen om een goede conditie te behouden of te bekomen. Onderzoek en voorlichting, 2 kerntaken van het POVLT, spelen hierin een belangrijke rol. Op deze themadag bieden wij u een beeld van wat dit inhoudt. Wandel langs het parcours en maak kennis met diverse proeven en machines in de gangbare en biologische teelt, in open lucht en onder glas. Bezoek het Provinciaal Laboratorium en volg de weg van een bodem- of meststaal van aankomst tot analyserapport met advies. Diverse bedrijven zijn aanwezig op deze themadag en voorzien u van de nodige informatie. De kinderen kunnen zich uitleven bij de animatie en zullen u graag vergezellen op de huifkartocht naar het biologisch proefbedrijf.
Themagerichte werking is een belangrijk aspect van het POVLT.
Daarom willen wij er een jaarlijkse traditie van maken om op de laatste zondag van augustus een themadag te organiseren, telkens rond een ander actueel onderwerp. Zo houden wij u op de hoogte van de nieuwe inzichten uit het onderzoek en onze dienstverlening.
Wij wensen u een aangename en leerrijke namiddag.
Programma
13u30: Onthaal met koffie en gebak
14u00: Inleiding themadag
-
Verwelkoming
-
Getuigenissen van telers
-
Voorstelling Kenniscentrum Bodem voor Land- en Tuinbouw
-
Toelichting Themadag BODEM EN BEMESTING IN DE PRAKTIJK
Vanaf 14u00: Bezoek open praktijkdag
-
Proefveldbezoeken
-
Rondleiding Provinciaal Laboratorium
-
Bezoek Proefbedrijf voor biologische teelt
-
Beurs bodem- en bemestingsmachines, meststoffen en bodemverbeterende middelen
-
Landbouweducatie
-
Huifkartocht en springkasteel
Een rationeel beheer van de bodem (inclusief zijn bemesting) als productiemiddel is essentieel. De toekomst van de West-Vlaamse land- en tuinbouw en de gerelateerde sectoren kunnen veilig gesteld worden door ze te laten evolueren naar een nog meer duurzame vorm, in het bijzonder wat betreft de inzet van bodem en bemesting. Dit kan voornamelijk door kennis te verzamelen en voorlichting/advisering te verstrekken.
Het Kenniscentrum Bodem voor Land- en Tuinbouw, opgericht binnen het Provinciaal Onderzoeks- en Voorlichtingscentrum voor Land- en Tuinbouw (POVLT) te Rumbeke-Beitem, is de plaats voor afstemming van onderzoek en voorlichting inzake bodem. Alle kennis opgedaan uit onderzoek wordt hier gebundeld. Op basis van extern onderzoek en ervaringen wordt kennis verder ontwikkeld en worden nieuwe onderzoeksprojecten geïnitieerd. Voorlichting over de verschillende deelthema’s (o.a. erosie, bodemvruchtbaarheid, bemestingsadviezen …) wordt afgestemd op specifieke noden en uitdagingen.
Deze werking impliceert goede afstemming met de diverse afdelingen van het onderzoekscentrum gezien het Kenniscentrum Bodem hiervan afhankelijk is voor de input van informatie/kennis. Zo blijven bemestingsproeven en demonstraties in specifieke teelten de opdracht van de afdelingen zelf. De resultaten hieruit worden binnen het Kenniscentrum gebundeld over teelten heen en ook gebruikt voor het verder verfijnen van de bemestingsadviezen bij grondanalyses in het Provinciaal Laboratorium te Rumbeke-Beitem.
De landbouw is al lang op zoek naar een bemestingsadvies dat de boer helpt bij het halen van de Europese en Vlaamse milieudoelstellingen. De interactie van het advies met de bodemvruchtbaarheid en bodemstructuur is van primordiaal belang. Niettegenstaande de vele inspanningen en de beschikbare kennis binnen de onderzoekscentra, kan men niet altijd garanderen dat het bemestingsadvies zal leiden tot een voldoend laag N-residu in het najaar. Voor bepaalde teelten, vooral voor volleveldsgroenten, is dit niet evident. Er blijven onbekenden die niet perfect in te schatten zijn. Het onderzoek is tot op heden veelal projectmatig en teeltgebonden gebeurd waardoor de kennis over verschillende proefcentra verspreid zit. Door het bundelen van deze kennis zullen nieuwe inzichten verkregen worden over de nutriëntenkringloop en bodemvruchtbaarheid. Deze inventarisatie en de evaluatie van bestaande bemestingsadviessystemen worden benut om een adviessysteem verder te verfijnen en de kennis over bodemvruchtbaarheid uit te breiden. Dit moet de land- en tuinbouwer garanderen dat hij voldoende en kwalitatief voedsel kan produceren met een minimale belasting van de bodem en het milieu.
Als land- en tuinbouwer kan u steeds terecht bij het Kenniscentrum Bodem voor Land- en Tuinbouw op onderstaande contactgegevens. Wenst u informatie omtrent bodemerosie, bodemvruchtbaarheid of uitleg bij grondanalyses en bemestingsadviezen, … het is slechts een greep uit het aanbod van het Kenniscentrum Bodem!
Proefveldbezoeken 1Meerjarig gebruik van compost in de vollegrondsgroenteteelt 1.1Inzet van groencompost
Doel:
Het doel van deze proef is de vergelijking van de effecten op langere termijn van herhaalde toediening van groencompost als bodemverbeteraar en bron van organische stikstof ten opzichte van het gebruik van minerale bemesting.
Omschrijving:
De proef ligt aan op een perceel voor een periode van 10 jaar, lopende van 2000 t.e.m. 2009. Volgende vier behandelingen worden vergeleken:
-
20 ton/ha groencompost jaarlijks toedienen
-
30 ton/ha groencompost, om de 2 jaar toedienen
-
45 ton/ha groencompost, om de 3 jaar toedienen
-
minerale bemesting, naargelang de behoefte van het gewas op basis van grondontleding
Naargelang de behoefte van het gewas wordt de stikstofvoorraad in de objecten met groencompost aangevuld door middel van minerale bemesting.
Tabel 1. Overzicht van de teelten in de meerjarige compostproef
Proefjaar
|
Teelt
|
Toediening groencompost*
|
|
|
20 ton
|
30 ton
|
45 ton
|
2000
|
bloemkool
|
X
|
X
|
X
|
2001
|
wortelen
|
X
|
|
|
2002
|
prei
|
X
|
X
|
|
2003
|
knolselder
|
X
|
|
X
|
2004
|
spinazie
|
X
|
X
|
|
|
bonen
|
|
|
|
2005
|
wortelen
|
X
|
|
|
2006
|
bloemkool
|
X
|
X
|
X
|
2007
|
knolselder
|
X
|
|
|
2008
|
prei
|
X
|
X
|
|
2009
|
spinazie
|
X
|
|
X
|
|
bonen
|
|
|
|
* ‘X’ geeft aan wanneer de voorziene hoeveelheid compost werd toegediend.
Proefplan 2009:
Grondsoort: lichte leem
Teelt: stamslaboon (Kaola)
Zaaidatum: 15/07/2009
Zaaidichtheid: 32 zaden/m²
Voorvrucht: spinazie 2009
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Herhaling 2
|
|
|
|
Herhaling 4
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
Herhaling 1
|
|
|
|
Herhaling 3
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
wandelpad
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1.2Inzet van diverse compostsoorten
Doel:
Deze proef heeft tot doel de effecten op lange termijn van een herhaalde toediening van compost als bodemverbeteraar en bron van organische stikstof te vergelijken met een minerale bemesting. De waarde van 3 verschillende compostsoorten, toegediend aan eenzelfde dosis per hectare, wordt vergeleken met een jaarlijkse minerale bemesting.
Omschrijving:
De proef ligt aan op een perceel voor een periode van 7 jaar, lopende van 2003 t.e.m. 2009. Volgende vier behandelingen worden vergeleken:
-
minerale bemesting, naargelang de behoefte van het gewas op basis van grondontleding
-
30 ton/ha champost jaarlijks toedienen
-
30 ton/ha CMC compost jaarlijks toedienen
-
30 ton/ha GFT compost jaarlijks toedienen
Naargelang de behoefte van het gewas wordt de stikstofvoorraad in de objecten met compost aangevuld door middel van minerale bemesting.
Overzicht van de teelten in de meerjarige compostproef
Proefjaar
|
Teelt
|
|
|
2003
|
bloemkool
|
2004
|
spinazie (1ste teelt)
|
|
stamslabonen (2de teelt)
|
2005
|
wortelen
|
2006
|
bloemkool
|
2007
|
knolselder
|
2008
|
prei
|
2009
|
spinazie (1ste teelt)
|
|
stamslabonen (2de teelt)
|
Proefplan 2009:
Grondsoort: lichte leem
Teelt: stamslaboon (Kaola)
Zaaidatum: 15/07/2009
Zaaidichtheid: 32 zaden/m²
Voorvrucht: spinazie 2009
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Herhaling 2
|
|
|
|
Herhaling 4
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
Herhaling 1
|
|
|
|
Herhaling 3
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
wandelpad
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|